یک دندان پزشک باید تخصص و اطلاعات کافی برای تشخیص کیست و تومور داشته باشد زیرا در غیر این صورت تشخیص سخت می شود و یا ممکن است با بیماری دیگری اشتباه گرفته شود. یکی از نکات بسیار مهم این است که این کیست ها مختص ناحیه فک نمی باشند و در سایر بخش های بدن نیز دیده می شوند. تومورها در دو دسته خوش خیم و بد خیم دسته بندی می شوند که بر اساس این که خوش خیم هستند و یا بد خیم نوع درمان آن ها متفاوت است. در صورتی که کیست به موقع تشخیص داده شود درمان به خوبی انجام می شود و مشکلی ایجاد نمی شود.
کیست ها و تومورهای فک
بهتر است در صورتی که تومور و یا کیستی در فک خود مشاهده کردید به زودی به دندان پزشک مراجعه کنید البته تومور های فک اغلب نشانه ای ندارد ولی در صورتی که تورم و درد در ناحیه فک حس کردید بهتر است به دندان پزشک مراجعه کنید تا زودتر درمان شروع شود.
احتمال تبدیل کیست های فکی به سرطان کم است اما در صورتی که به موقع درمان نشوند، استخوان فک تخریب می شود، بنابراین بهتر است رادیوگرافی انجام شود. فشار هایی که افراد در شب هنگام به فک خود وارد می کنند اصولا به دلیل فشار عصبی می باشد و جالب است بدانید که این نوع فشارها دارای 400 نیوتن نیرو می باشند. این فشارها باعث شکستگی، لب پریدگی و آسیب دندان ها می شود و حتی امکان ایجاد آرتروز مفصل گیج گاهی فکی نیز وجود دارد، پس بهتر است اگر در شب هنگام چنین فشار هایی به فک خود وارد می کنید به دندان پزشک مراجعه کنید تا از آسیب های احتمالی ناشی از فشار جلوگیری شود. همانطور که گفتیم کیست ها نشانه ای ندارد و فرد ممکن است در فک خود احساس تورم کند.
عوارض درمان نشدن تومور موجود در فک
در صورتی که کیست های موجود در فک از نوع بدخیم باشند و درمان نشوند در نهایت منجر به مرگ فرد می شوند و در صوتی که کیست از نوع خوش خیم باشد و درمان نشود در نهایت فک تخریب می شود. در صورتی که کیست درمان نشود و اوضاع فرد بدتر شود نیاز به جراحی وجود دارد که اصولا این نوع جراحی ها سنگین هستند. در این نوع جراحی مقداری از استخوان آن قسمت برداشته می شود که این کار سبب از بین رفتن پیوستگی فک می شود. کیست ها مشکلات زیادی مانند تاثیر بر زیبایی ظاهری فرد و عملکرد فک می گذارند.
نحوه درمان کیست های فک
همانطور که پیش تر نیز ذکر کردیم درمان کیست های فک به صورت جراحی انجام می شود. شایان ذکر است که یک سری تومور بدخیم وجود دارد که برای درمان آن ها باید از کموتراپی و رادیوتراچی استفاده کرد و اگر رفع نشد جراحی کرد. اما در بیشتر مواقع درمان کیست و تومور فکی به صورت جراحی انجام می شود.
کیست و تومور فکی ارثی است؟
برخی از تومورهای بدخیم موجود در فک ارثی نیستند اما نمی توان به صورت صد در صدی ژنتیک را در بروز این مشکل نادیده گرفت. اصولا عوامل ارثی و ژنتیکی را نمی توان نادیده گرفت و بدون تاثیر دانست.
منشا وجود کیست فکی چیست؟
افرادی که دارای دندان عقل و یا دندان نهفته می باشند باید آن را جراحی کنند زیرا دندان نهفته دارای جداری با بافت پوشاننده می باشند که این جدار می تواند دندان را مستعد ایجاد کیست و تومور بکند، پس بهتر است دندان های نفهته قبل از این که منجر به ایجاد کیست شوند جراحی شوند. گاهی نیز علت بوجود آمدن کیست ها نامشخص است. کیست های فک از بافت ها و سلول هایی که در رشد طبیعی دندان ها دخالت دارند منشا می گیرند.
علائم کیست فکی
1- این کیست ها هنگامی که کوچک هستند دردی ندارند.
2- کیست های فکی بزرگ و کوچک اغلب بدون نشانه هستند و در رادیوگرافی هایی که به دلایل دیگر گرفته می شود مشخص می شوند.
3- هنگامی که کیست های فکی عفونی شوند، درد و تورم اتفاق می افتد.
4- کیست های فکی عفونی ممکن است در داخل دهان تخلیه شوند که در این صورت یک مزه ناخوشایند در دهان ایجاد می شود.
5- برخی از کیست ها و تومورها سبب لق شدن دندان ها می شوند.
6- لب پایین در کیست های فکی اصولا بی حس می شوند.
7- کیست ها در صورتی که بزرگ تر شوند باعث تغییر و جا به جایی دندان ها می شوند.
8- برخی کیست ها سبب تغییر رنگ دندان ها می شود.
9- کیست های کوچک تغییرات بسیار کوچک ایجاد می کنند.
10- کیست ها سبب ایجاد درد یا حساسیت می شوند.
11- کیست ها ممکن است نرم و یا سفت باشند.
12- ایجاد گرما و داغی در صورت هنگامی که کیست را لمس می کنید.
13- برخی کیست ها متحرک هستند و در صورتی که لمس شوند جا به جا می شوند و برخی دیگر نیز ثابت هستند و در جای خود گیر کرده اند.
14- وجود قرمزی یکی دیگر از نشانه های کیست می تواند باشد.
15- ایجاد درد در ناحیه گوش و اطراف صورت.
انواع کیست فک
کیست های فک شامل موارد زیر می شود:
1- یکی از شایع ترین کیست های فک، کیست پری آپیکال است که در اطراف ریشه دندان ایجاد می شود و در صورتی که درمان نشود سبب ایجاد عفونت مزمن می شود.
2- کیست های اطراف دندان عقل نوع دیگری از کیست ها هستند.
3- کیست های ادنتوژنیک نیز آخرین کیست شایع فک می باشد که از سلول های تشکیل دهنده دندان ایجاد می شود.
مطلب فوق توسط نویسندگان ایمپلنت تهران با استفاده از منابع علمی تحت وب و کتب علمی نگارش شده است. و همانطور که میدانید که مباحث علمی نیاز به مشاوره جدی پزشک دارد ، هیچگونه مسئولیتی عهده دار ایمپلنت تهران نمیباشد. (دکتر دهقان)