نقش دندان عقل در بهم ریختگی و نامنظمی دندانی

اصولا دندان پزشکان توصیه می کنند تا دندان های عقل هرچه سریعتر کشیده شوند. دندان های عقل نیمه نهفته و یا نهفته دارای شرایطی هستند که دندان پزشکان توصیه می کنند هرچه سریعتر کشیده شوند تا در آینده هیچ مشکلی برای بیمار ایجاد نکنند. جالب است بدانید که تحقیقات جدید نشان داده است که تاثیر دندان عقل در بهم ریختگی دندان های فک بسیار ناچیز است. در ادامه شما را با علت های بهم ریختگی دندان ها و تاثیر دندان عقل بر روی بی نظمی دندان ها آشنا خواهیم کرد.

علت های کلی بهم ریختن نظم دندان ها

یکی از دلایل بی نظمی دندان ها عدم تناسب بین اندازه فضای قوسی فک و اندازه دندان ها می باشد به عبارتی فضای قوسی فک به اندازه کافی برای قرار گرفتن مرتب دندان ها کافی نمی باشد. در چنین شرایطی برخی از دندان ها خارج از قوس رشد می کنند و باعث می شوند نظم و ترتیب دندان ها به هم بریزد. عوامل ایجاد کننده این بی نظمی می تواند اکتسابی و یا ژنتیکی باشد. ابعاد فکین فرد به شدت تحت تاثیرعوامل ژنتیکی قرار دارد. یکی از عوامل اکتسابی که سبب به هم ریختگی نظم دندان ها می شود افتادن زود هنگام دندان های شیری می باشد که اغلب به دلیل پوسیدگی از بین می روند و می افتند. یکی از عوامل اکتسابی دیگر که در بهم ریختن دندان ها نقش دارد رویش و فشار ناشی از رویش دندان های عقل می باشد. به طور کل برخی از علت های بی نظمی دندان ها عبارتند از:

1- فک کوچک: گاهی فک خیلی کوچک است و دندان ها هیچ مشکلی ندارند، دندان ها برای این که بتوانند در فک جا بگیرند نامرتب می شوند.

2- تغذیه غلط و نامناسب: تغذیه نامناسب جزو عواملی است که سبب می شود تا فک به صورت کامل رشد نکند و کوچک بماند، کوچک ماندن فک سبب می شود تا دندان ها نامرتب شوند.

3- عادت های اشتباه: عادت های اشتباهی مانند مکیدن زبان، انگشت و یا خوردن ناخن سبب می شود تا نظم دندان ها به هم بریزد.

4- دندان های بزرگ: گاهی فک دارای اندازه استانداردی می باشد اما دندان ها بسیار بزرگ می باشند.

5- وجود دندان های اضافه: تعداد دندان های برخی از افراد از تعداد نرمال بیشتر است و بیشتر بودن تعداد دندان ها سبب می شود تا کرودینگ ایجاد شود و دندان های فرد به هم بریزند.

6- وراثت: بیماری که به کرودینگ مبتلا است ممکن است دندان بزرگ و یا حتی فک کوچک را از مادر و پدر خود به ارث برده باشد. در چنین شرایطی دندان های بزرگ در قوس کوچک فک جا نمی شوند و بی نظمی ایجاد می شود.

دندان عقل باعث بهم ریختن دندان می شود؟

برخی از افراد تصور می کنند که دندان های عقل به دلیل این که به دندان های جلوتر فشار وارد می کنند سبب حرکت آن ها می شوند و در نتیجه دندان ها دچار بی نظمی می شوند. دندان پزشکان توصیه می کنند که قبل از انجام ارتودنسی دندان های عقل کشیده شوند و در صورتی که نهفته هستند جراحی شوند تا در آینده هیچ گونه مشکلی برای افراد ایجاد نشود. امروزه برخی از شواهد نشان می دهد که تاثیر رویش دندان عقل در بهم ریختگی دندان ها بسیار کم و ناچیز است. دندان های عقل تنها در صورتی که افقی و یا با زاویه خاص رشد کنند موجب به هم ریختگی و جا به جایی دندان های جلویی می شوند. در بسیاری از افراد دندان های عقل به صورت مادرزادی غایب هستند و نمی توانند باعث به هم ریختگی دندان ها شوند.

علائم و نشانه های بهم ریختگی دندان ها

برای تشخیص نامرتبی دندان ها کافیست تا وضعیت ظاهری قوس دندان ها مورد بررسی قرار بگیرد. هنگامی که دندان ها در قسمت جلویی فک تجمع کنند در هنگام صحبت کردن و حتی لبخند زدن این شلوغی و بهم ریختگی بسیار به چشم می آید. در چنین مواقعی دندان ها بر روی یکدیگر هم پوشانی می کنند و برخی از دندان ها به سمت داخل و خارج حرکت می کنند. در واقع به دلیل کمبود فضا هر یک از دندان هابه دنبال فضایی مناسب برای قرار گرفتن هستند اما چون فضای کمی وجود دارد دندان ها دچار بی نظمی می شوند. به هم ریختگی و نامرتبی دندان ها ممکن است در اولین دوره بعد از در آمدن دندان ها دائمی ایجاد شود. در اوایل این دوره دندان های دائمی مانند دندان های پیشین در حفره دهان شروع به رشد می کنند. جالب است بدانید که دندان های دائمی از نظر سایز و اندازه از دندان های شیری بسیار بزرگتر می باشند، به همین دلیل است که می گوییم بخش اعظمی از به هم ریختگی می تواند بعد از درآمدن دندان های دائمی رخ بدهد. در افراد بزرگسال هنگامی که چنین مشکلاتی رخ می دهد، فرد با مشکلات دیگری نیز روبرو می شود. هنگامی که دندان ها به صورت نامنظم در کنار یکدیگر قرار می گیرند زمینه تشکیل جرم و پلاک و انباشه شدن مواد غذایی ایجاد می شود و ممکن است فرد به مشکلات لثه نیز دچار شود. هر چه فرد سریعتر اقدام به مرتب و صاف کردن دندان ها کند مشکلات کمتری بوجود می آید.

نگهدارنده متحرک و ثابت چیست؟

یکی از علت های عمده بی نظمی دندان ها رشد تاخیری فک پایین نسبت به فک بالا می باشد که اصولا دندان های فک پایین به دندان های فک بالا فشار وارد می کنند و بی نظمی ایجاد می شود. این مشکل در بیماران ارتودنسی و افراد عادی در حین درمان ممکن است رخ دهد. برای افرادی که ارتودنسی انجام داده اند استفاده از نگهدارنده توصیه می شود. نگهدارنده ها در دو نوع ثابت و متحرک در بازار موجود می باشند. نگهدارنده متحرک بعد از انجام ارتودنسی توسط بیمار و در طول شبانه روز گذاشته می شود وتا یکسال این کار ادامه دار خواهد بود. نگهدارنده ثابت از یک قطعه سیم استیل تشکیل می شود که به وسیله متخص ارتودنسی بعد از پایان درمان ثابت در پشت دندان های جلویی چسبانده می شود و تا چندین سال در همان محل باقی می ماند. این نگهدارنده ها اصولا طولانی مدت مورد استفاده قرار می گیرند به همین دلیل امکان ایجاد بی نظمی پس از انجام ارتودنسی وجود نخواهد داشت.

مطلب فوق توسط نویسندگان ایمپلنت تهران با استفاده از منابع علمی تحت وب و کتب علمی نگارش شده است. و همانطور که میدانید که مباحث علمی نیاز به مشاوره جدی پزشک دارد ، هیچگونه مسئولیتی عهده دار ایمپلنت تهران نمیباشد. (دکتر دهقان)