آیا تا به حال برای شما هم پیش آمده است که برای انجام فرآیندهای مختلف دندانپزشکی مانند نصب ونیر، لمینت، کامپوزیت، ونیر کامپوزیت و روش‌های مشابه به یک کلینیک دندانپزشکی مراجعه کرده باشید و به جای گفتن شماره دندان، آن‌ها را با انگشتانتان نشان دهید؟ معمولا دندانپزشک از شما سوال می‌کند که کدامیک از دندان‌های شما دارای مشکل هستند و در صورتی که با نحوه شمارش دندان آشنا باشید، راحت‌تر می‌توانید دندان دارای مشکل را به پزشک نشان دهید. در این مقاله قصد داریم شما را با انواع روش‌های شماره‌گذاری دندان آشنا کنیم؛ پس ادامه مطلب را از دست ندهید.
انواع دندان های انسان
انواع دندان‌های انسان به ۷ گونه تقسیم‌بندی می‌شوند که هر یک از آن‌ها کاربرد متفاوتی دارند. به طور کلی دندانها شامل دندان شیری، دندان دائمی (شامل دندان پیش، دندان نیش، دندان آسیای کوچک و آسیای بزرگ) و دندان عقل می‌باشند. در ادامه به معرفی آن‌ها می‌پردازیم:
دندان شیری
به طور کلی تعداد دندان‌های شیری ۲۰ عدد است که ۱۰ عدد از آن‌ها در فک بالا و ۱۰ عدد دیگر در فک پایین قرار دارند. رشد این دندانها از دوران جنینی شروع می‌شود و در ۶ ماهگی از لثه بیرون می‌زنند. حداکثر تا پایان ۳ سالگی باید همه دندانها درآمده باشند. دندان‌های شیری به حدی اهمیت دارند که در دندانپزشکی شاخه‌ای به نام دندانپزشکی اطفال وجود دارد که شرایط دندان‌های شیری را مدیریت می‌کند.
دندان دائمی
تعداد دندان‌های دائمی ۳۲ عدد است. رشد این دندانها از ۶ ماهگی شروع می‌شود و تا ۲۰ سالگی همه آن‌ها به طور کامل از لثه بیرون می‌آیند. به طور کلی دندان‌های دائمی شامل دندان پیش، دندان نیش، دندان آسیای کوچک و دندان آسیای بزرگ می‌باشند که هر یک از آن‌ها وظیفه مهمی در جویدن و خرد کردن غذا به عهده دارند.
دندان عقل
زمانی که افراد به سن ۱۶ تا ۲۰ سالگی می‌رسند، در انتهای دهان آن‌ها ۴ دندان آسیای بزرگ سوم شروع به رشد می‌کند که به دندان عقل معروف هستند. در زمان شمارش دندانها نباید دندان‌های عقل شمرده شوند و تاثیر بسزایی در جویدن غذا ندارند. اما برخی از افراد بر این باورند که این دندانها در گذشته برای جویدن غذا به کار می‌رفتند. البته امروزه کاربرد خود را از دست داده و باید برای کشیدن آن‌ها اقدام شود.
نامگذاری دندانها به روش پالمر
در سطح جهان از روش‌های مختلفی برای شماره گذاری دندانها استفاده می‌شود. در صورتی که قصد پر کردن دندانتان را دارید یا می‌خواهید جای خالی دندان خود را ایمپلنت کنید یا به هر یک از خدمات دندانپزشکی نیاز پیدا کرده‌اید، به جای اینکه خود دندان را به دندانپزشک نشان دهید، می‌توانید از روش زیر برای شماره گذاری دندان‌هایتان استفاده کنید:
در این روش ابتدا فک خود را به ۴ قسمت تقسیم کنید. فک بالا و پایین هر کدام باید دارای دو قسمت چپ و راست باشند. شماره گذاری را از دندان‌های جلویی شروع نمایید و تا انتهای ردیف ادامه دهید. آخرین دندانی که شمرده می‌شود، دندان شماره ۸ نام دارد. در این روش نه تنها باید به شماره دندان اشاره کنید؛ بلکه باید ذکر کنید که دندان موردنظر در سمت راست یا چپ و بالا یا پایین قرار دارد، برای مثال دندان 7 پایین راست. در صورتی که از این روش پیروی کنید، دندانپزشکتان سریعا متوجه دندان مورد نظر شما خواهد شد.
شماره گذاری دندانها به روش ناسیونال یا یونیورسال
این روش با روش قبلی تفاوت زیادی دارد. در این روش اعداد تکرار نمی‌شوند و هر دندان دارای یک شماره اختصاصی است. با استفاده از این روش نیازی به اشاره به چپ و راست یا بالا و پایین نخواهد بود. برای این شماره گذاری باید از آخرین دندان بالا راست شروع کنید و به هر دندان یک عدد اختصاص دهید. این کار را باید برای دندان‌های فک مقابل نیز انجام دهید تا به عدد ۳۲ برسید. در این صورت زمانی که برای دریافت خدمات به یک مطب دندانپزشکی مراجعه می‌کنید می‌توانید به راحتی بگویید دندان شماره ۱۶ شما دچار پوسیدگی شده است و نیاز به درمان دارد. مزیت این روش نسبت به روش قبلی این است که نیازی به گفتن جهت دندان نخواهد بود.
دندان‌های شیری نیز به همین ترتیبی که برای دندان‌های دائمی ذکر شد شماره گذاری می‌شوند، با این تفاوت که در این روش از اعداد ۱ تا ۲۰ استفاده می‌شود. برای نامگذاری دندان‌های شیری می‌توان از حروف الفبای انگلیسی نیز استفاده کرد. روش نامگذاری آن به این صورت میباشد که به دندان آسیای دوم که در سمت راست فک بالا قرار گرفته است، حرف A تعلق می‌گیرد و به صورت ساعت گرد بر روی سایر دندانها حروف بعدی گذاشته خواهد شد.
شماره گذاری دندانها با روش اف دی آی (FDI)
از روش شماره گذاری FDI معمولا در کانادا و کشورهای اروپایی استفاده می‌شود. این روش در مقایسه با روش‌های ذکر شده متفاوت است و تنها از دو عدد برای شمارش دندانها استفاده می‌شود. عدد اول برای تعیین نیم فک و عدد دوم مانند نام گذاری پالمر یکی از اعداد ۱ تا ۸ خواهد بود. برای دندان‌های دائمی هر کوادران عددی بین ۱ تا ۸ می‌گیرد و این عدد برای دندان‌های شیری بین ۵ تا ۸ است. در این سیستم نام گذاری، عبارت 00s برای نشان دادن کل دهان، عدد 01 برای نشان دادن کل فک بالا و عدد 02 برای مشخص شدن کل فک پایین هستند.