طول عمر کامپوزیت دندان هم مانند هر روش دیگری بسته به میزان رعایت و مراقبت شما است. طول عمر کامپوزیت دندان حدود 7 تا 10 سال است. در طی این مدت ممکن است به پالیش کامپوزیت دندان نیاز داشته باشید. برای افزایش طول عمر کامپوزیت دندان باید به درستی از آنها مراقبت کنید. به طور کلی طول عمر کامپوزیت دندان بالا است ولی به طور قطع نمی توان انتظار داشت که ماندگاری کامپوزیت دائمی باشد. تنها کاری که می توان انجام داد افزایش ماندگاری این روش دندانپزشکی با مراقبت و نگهداری از آنهاست. حتی بهترین نوع کامپوزیت دندان هم نمی تواند طول عمر دائمی داشته باشد. با این حال شما می توانید با مراقبت صحیح و اصولی طول عمر کامپوزیت دندان را بالا ببرید. در کل طول عمر کامپوزیت دندان به عواملی مثل رعایت بهداشت فردی و نوع کامپوزیت و … وابسته است.
چگونه طول عمر کامپوزیت دندان را افزایش دهیم؟
در زیر برخی از توصیه های پزشکی آورده شده که در افزایش طول عمر کامپوزیت دندان موثر است:
- مسواک زدن به طور مرتب برای مراقبت از دندان ها.
- استفاده از نخ دندان و مایع دهان شویه در کنار مسواک زدن، چرا که مسواک به تنهایی قادر به نظافت فواصل بین دندانی نیست.
- جتناب از خوردن مواد غذایی سفت مانند انواع مغزها، مواد غذایی خیلی ترد، آدامس و از این قبیل مواد خوراکی که دچار ساییدگی و آسیب دیدن کامپوزیت دندان می شود.
- لزوم مسواک زدن پس از مصرف مواد غذایی رنگی و خوراکی های رنگدار و نیز چای و قهوه، چرا که کامپوزیت دندان خاصیت رنگ پذیری داشته و دچار تغییر رنگ می شود.
- مراجعه کردن به دندان پزشک در فواصل زمانی مشخص شده.
- پرهیز از مصرف دخانیات از قبیل سیگار ، قلیان و پیپ، جهت جلوگیری از تغییر رنگ کامپوزیت دندان.
تاثیر مهارت دندانپزشک در طول عمر کامپوزیت دندان
از مهم ترین نکاتی که در افزایش طول عمر کامپوزیت دندان تاثیر دارد، مهارت دندانپزشک است. دندانپزشکان متخصص و ماهر با نحوه کار و ریزه کاری های روکش کامپوزیت آشنا هستند. چنانچه دندانپزشک دارای تجربه بالایی باشد و مهارت کافی در این زمینه داشته باشد، کار را با دقت بسیار بالایی انجام می دهد. به اینصورت طول عمر کامپوزیت دندان افزایش می یابد. استفاده از مواد با کیفیت توسط دنداپزشک بسیار حائز اهمیت است. در صورتی که موادی با کیفیت بالا در درمان دندان ها استفاده شود مقاومت کامپوزیت افزایش می یابد. با افزایش مقاومت کامپوزیت شکنندگی آن کاهش یافته در نتیجه طول عمر کامپوزیت دندان افزایش پیدا می کند. اگر دندانپزشک از مواد و روش ای غیر اصولی استفاده کند و با دانش اندک مواد کامپوزیت را روی دندان قرار دهد، ممکن است موجب خراب شدن سریع کامپوزیت دندان هایتان شود.
عادات غلطی که موجب کاهش طول عمر کامپوزیت دندان می شود
رزین کامپوزیت بسیار آسیب پذیر است. برخی از عادات بد می توانند موجب آسیب رسیدن به کامپوزیت دندان شوند. برای مثال افرادی که دائم دندان قروچه می کنند به هیچ وجه گزینه مناسبی برای استفاده از کامپوزیت دندان نیستند. چرا که تکرار این رفتار موجب ترک خوردن، شکستن یا آسیب دیدن کامپوزیت دندان می شود. جویدن ناخن، گاز زدن اشیایی مانند مداد و خودکار و باز کردن درب بطری با دندان و… نیز از جمله رفتارهای غلطی هستند که می توانند با گذشت زمان موجب افتادن کامپوزیت و آسیب دیدن مینای دندان شوند. بهم فشردن دندان ها به هنگام خواب نیز از عوامل آسیب زننده به کامپوزیت دندان است. این عادت های غلط طول عمر کامپوزیت دندان را به شکل قابل توجهی کاهش می دهد. برای مراقبت از کامپوزیت دندان و افزایش ماندگاری آن، این عادات را ترک کنید.
برای افزایش ماندگاری کامپوزیت دندان نوشیدنی های الکلی مصرف نکنید
مصرف بی رویه و بیش از اندازه نوشیدنی های الکلی کامپوزیت ها (که باعث چسبیدن آن به دندان شده است) را از بین می برد. مقادیر زیاد الکل باعث می شود سیم باندینگ اتصال دهنده روکش به دندان نرم شود. این عامل باندینگ را در معرض آسیب، فرسایش و لکه گیری قرار می دهد. البته این اتفاق هیچ گاه موجب کنده شدن کامپوزیت نمی شود ولی آن را برای آسیب دیدگی مستعد می کند. الکل را علاوه بر نوشیدنی ها می توان در خمیر دندان و دهان شویه ها نیز یافت. بنابراین برچسب این موارد را بررسی کنید و مطمئن شوید محصولات تمیز کننده دندان شما فاقد الکل است. الکل موجود در خمیردندان درست به اندازه الکل مشروب برای دندان مضر است. بیماری لثه، پوسیدگی دندان و زخم های دهان از دیگر آثار مصرف الکل است. سوء مصرف الکل دومین عامل خطرناک سرطان دهان است.
تاثیر رژیم غذایی سالم در ماندگاری کامپوزیت دندان
رژیم غذایی سالم شامل مصرف پروتئین های کاملا پخته و سبزیجات است. بعد از انجام کامپوزیت دندان، حساسیت دندان ها شما نسبت به قبل بیشتر می شود. از این رو باید غذاهای نرم تری مصرف کنید. شاید در گذشته می توانستید یک سیب سبز ترد را با دندانهایتان گاز بزنید اما بعد از کامپوزیت دندان این امکان از شما سلب خواهد شد. باید سیب سبزخود را پوست گرفته و خرد کنید تا فشار کمتری به کامپوزیت وارد شود. این مشکل در مورد غذاهایی همچون ته دیگ و گوشت های نیمه پز نیز صدق می کند. این مواد غذایی شاید بسیار لذیذ باشند اما بعد از کامپوزیت دندان بهتر است با احتیاط استفاده شوند.
شاید جالب باشد بدانید که مغزهایی همچون گردو، پسته و بادام نیز نباید بیش از اندازه مصرف شود. بهتر است با کمترین فشار این مواد غذایی را مصرف کنید.
تاثیر مسواک زدن در ماندگاری کامپوزیت دندان
مسواک زدن اصولی به دندان ها سلامتت آنها تضمین می کند. پیشنهاد می کنیم بعد از کامپوزیت دندان، مسواک مخصوص و نرمی برای دندان های خود انتخاب کنید تا بتوانید سال های زیادی سفیدی دندان هایتان را داشته باشید. البته ترمیم کامپوزیت دندان امکان پذیر است و اگر بعدها از سفیدی و شفافیت کامپوزیت دندان شما کاسته شد، می توانید با مراجعه به دندانپزشک برای ترمیم و پالیش کامپوزیت اقدام کنید. برای پیشگیری از زرد شدن دندان کامپوزیت شده تنها پیشنهاد ما استفاده از مسواک لااقل روی دوبار است.
آیا کامپوزیت دندان دائمی است؟
همانطور که در بالا هم اشاره شد، طول عمر کامپوزیت دندان دائمی نیست. پایداری آن در برخی موارد کمتر است. در حالی که بعضی موارد می تواند نقش مهمی در افزایش طول عمر کامپوزیت دندان داشته باشد. گفتیم که یکی از اصلی ترین عوامل مهارت دندانپزشک است. مورد دوم که نقش مهمی در افزایش طول عمر کامپوزیت دارد، مربوط به مراقبت های فردی است. شما باید مراقبت از دندان هایتان را با توجه به توصیه هایی که گفته شد درست انجام دهید. در این صورت پایداری کامپوزیت ها می تواند بیشتر از مقداری که شما انتظار داشتید، باشد. مورد سوم دندانی است که کامپوزیت روی آن قرار دارد. هرچه دندان بیشتر تحت فشار باشد، امکان زود شکستن کامپوزیت بیشتر است. همچنین میزان فشاری که روی کامپوزیت هنگام جویدن، گاز گرفتن یا انجام حرکات رزمی قرار می دهید در طول عمر و دوام آن موثر است.
واکنش های آلرژیک بعد از کاشت کامپوزیت دندان باعث کاهش طول عمر می شود
ممکن است بعضی از شما پس از کاشت کامپوزیت دندان با واکنش های آلرژیک نسبت به رزین کامپوزیت، ابزارهای مورد استفاده یا چسب کامپوزیت مواجه شده باشید. قرمز شدن لثه، احساس سوزش یا تورم لثه از نشانه های این واکنش آلرژیک است. گاهی اوقات عفونت لثه یا پوسیدگی دندان زیر کامپوزیت دندان پنهان می ماند به همین خاطر است که چکاپ های منظم توسط دندانپزشک، بسیار توصیه می شود. معمولا دندانپزشک بلا فاصله پس از تشخیص واکنش های آلرژیک درمان ونیر را متوقف می کند. واکنش آلژیک پس از پاک سازی رزین روی دندان ها برطرف خواهد شد. خوشبختانه بدلیل قابل برگشت بودن فرآیند نصب کامپوزیت، بیمار مشکل چندانی نخواهد داشت و مجددا می تواند از دندان های طبیعی خود استفاده کند و در صورت تمایل از روش های دیگر درمانی مانند لمینت سرامیکی، ارتودنسی، تاج دندان و … بهره مند شود.
اگر مراقب کامپوزیت دندان های خود نباشید چه اتفاقی می افتد؟
اصول مراقبت از کامپوزیت دندان را برای شما بازگو کردیم. مطمئنا اگر این نکات و توصیه ها را مو به مو رعایت کنید می توانید سالیان سال از کامپوزیت دندان خود استفاده کرده و لذت ببرید. عدم توجه به نکات مراقبتی علاوه بر اینکه موجب اتلاف هزینه و زمان شما می شود، می تواند عوارض جبران ناپذیری را نیز به دنبال داشته باشد. برای مثال عدم توجه به رعایت بهداشت دهان و دندان ممکن است بروز مشکلاتی از قبیل عفونت لثه یا پوسیدگی دندان ها را به دنبال داشته باشد. چنانچه بی توجهی ها ادامه پیدا کند به سرعت دندان زیر کامپوزیت کاملا خراب شده و نیاز به عصب کشی یا کشیدن خواهد داشت. طبیعتا برای انجام این کار ممکن است کامپوزیت دندان خود را از دست بدهید. بنابراین توصیه می شود مراقبت از کامپوزیت دندان را جدی بگیرید.
طول عمرکامپوزیت ونیر دندان به چه عواملی بستگی دارد
طول عمر تمامی روش هایی که به منظور زیبایی و درمان انجام می گیرند، رابطه مستقیمی با مراقبت های بعد از آن و نیز انتخاب پزشکی است که این روش را برای فرد پیاده سازی می نماید، دارد. در این قسمت این موضوعات را کاملا توضیح می دهیم تا آشنایی کامل با آن ها حاصل شود.
انتخاب بهترین دندانپزشک برای نصب روکش کامپوزیت ونیر
در صورتی که با روش نصب روکش کامپوزیت ونیر آشنایی نسبی داشته باشید، می دانید که این روش یکی از آسان ترین و سریع ترین روش ها برای پوشاندن نواقص ظاهری دندان ها می باشد. در عین حال دندانپزشک در انتخاب رنگ و چگونگی نصب روکش کامپوزیت ونیر نقش دارد. در این روش نیازی به درمان های تهاجمی و یا دیگر اقدامات تخصصی بر روی دندان نمی باشد. روکش کامپوزیت بر اساس رنگ انتخاب و سپس با استفاده از چسب و لیزر مخصوص بر روی دندان ها ثابت می شود. ولی نصب روکش اهمیت زیادی در ماندگاری کامپوزیت ونیر دندان و سلامت دندان ها دارد. به این صورت که دندانپزشک باید طوری روکش را بر روی دندان نصب نماید که هیچگونه سوراخ و یا روزنه ای برای نفوذ ذرات غذا و میکروب ها باقی نماند. در غیر این صورت دندان های زیر روکش دچار عفونت شده و مجبور به تعویض آن خواهید شد.
نوع موادی که روکش کامپوزیت دندان را تشکیل می دهند
اینکه روکش کامپوزیت ونیر از چه نوع موادی ساخته شده است، تاثیر زیادی در طول عمر کامپوزیت ونیر دارد. به این معنی که روکش های کامپوزیت ونیر بر اساس نوع مواد بکار رفته و تنوع رنگی در مطب یا کلینیک موجود می باشد. نوع مواد بکار رفته تاثیر زیادی در مقاومت روکش در برابر ضربه و رنگ پذیری دارد. در صورتی که روکش از مواد مرغوب و با کیفیت ساخته شده باشد، طول عمر خود آن و رنگ روکش افزایش خواهد یافت. به این صورت که با کوچک ترین ضربه دچار لب پریدگی نمی شود و یا نمی شکند. همچنین به سرعت دچار تغییر رنگ و لکه پذیری نیز نمی شود. بنابراین بهتر است روکش را از مرغوب ترین و با کیفیت ترین مواد انتخاب نمایید تا سال های بیشتری از زیبایی دندان های خود لذت ببرید. با اینکه ممکن است هزینه های این روکش بالاتر باشد، ولی ارزش این سرمایه گذاری را خواهد داشت.
ترک عادات رفتاری آسیب زننده
عادت های رفتاری مانند ناخن جویدن و یا مهم تر از آن دندان قروچه و از این قبیل می تواند تاثیر بسیار مخربی در طول عمر کامپوزیت ونیر داشته باشد. به این معنی که فرد در اثر دندان قروچه دچار ساییدگی دندان می شود. در نتیجه ارتفاع دندان ها دستخوش کاهش شده و به شدت حساس می شوند. در صورتی که با این وضعیت دندان ها را کامپوزیت ونیر نماید، ساییدگی روکش باعث از بین رفتن و کوتاه شده دوره ماندگاری کامپوزیت ونیر دندان می شود. رفتارهای دیگر مانند جویدن ناخن و یا یخ و یا خرد کردن آبنبات به وسیله دندان ها از جمله این رفتارهای غلط و آسیب زننده می باشند. از آنجایی که روکش کامپوزیت ونیر مقاومت و استحکام دندان های طبیعی را ندارد، سریع تر دچار مشکلاتی مانند شکسته شدن روکش و یا لب پر شدن در دندان هایی که بیشتر در معرض خطر هستند می شود.
نحوه انجام مراقبت های بهداشتی
همواره مراقبت های بهداشتی جزو ارکان و اصول نگهداری و مراقبت از دندان ها بوده است. با دندان های کامپوزیت شده نیز مانند دندان های طبیعی رفتار می شود. به این معنی که باید به صورت مرتب از مسواک، نخ دندان و دهانشویه استفاده شود. استفاده از مسواک های نرم برای جلوگیری از خراش دادن رویه کامپوزیت ونیر در کنار خمیردندان های مخصوصی که باعث سایش و تغییر رنگ روکش نشود، می تواند یکی از روش های افزایش طول عمر کامپوزیت ونیر به شمار رود. در کنار مسواک زدن، استفاده از نخ دندان برای مراقبت و جلوگیری از آسیب به لثه ها بسیار مهم و سودمند است. دهانشویه نیز باید از نوع خاص و مورد تایید انتخاب شود تا آسیبی به رنگ روکش وارد ننماید. با این مراقبت ها می توان جلوی ماندن ذرات غذا در بین لثه ها و روکش را گرفت و بدین ترتیب سلامت دندان های زیرین ورنگ روکش کامپوزیت را تضمین کرد.
تغذیه درست و صحیح
همانطور که گفته شد روکش کامپوزیت ونیر مقاومت زیادی در برابر لکه پذیری و تغییر رنگ دندان ندارد. این موضوع، اهمیت تغذیه صحیح را برای افزایش طول عمر کامپوزیت دندان توجیه می نماید. باید بعد از نصب روکش از خوردن و نوشیدن مواد غذایی رنگی خودداری نمایید تا رنگ روکش تغییر نکند. در صورتی که از این مواد استفاده شود، سریعا مسواک بزنید و در صورت عدم دسترسی به مسواک، آب زیادی بنوشید تا اثر رنگ از روی روکش پاک شود. همچنین نباید از مواد غذایی سفت و سخت استفاده شود. این مواد باعث اعمال فشار زیادی بر روی روکش شده و به مرور باعث تضعیف آن می شود. به این صورت که در اثر کمترین ضربه روکش می شکند و نیاز است تعویض گردد. مواد غذایی چسبناک و شیرین نیز برای روکش دندان بسیار مضر و مخرب می باشند. باید استفاده از این مواد کنترل و محدود شود.
عدم استعمال دخانیات
استعمال دخانیات یکی از رفتارهایی است که بدترین تاثیرات را بر روی دندان های طبیعی و یا روکش شده دارد. استعمال دخانیات بخصوص سیگار که شیوع بیشتری دارد، از دو جهت باعث آسیب به روکش شده و طول عمر کامپوزیت دندان را کاهش می دهد. از این لحاظ که افراد سیگاری کمتر به بهداشت دهان و دندان خود اهمیت می دهند، در نتیجه روکش کامپوزیت ونیر بعد از مدت کوتاهی آسیب دیده و نیز سلامت دندان ها نیز به خطر می افتد. از طرفی عدم رعایت مراقبت های بهداشتی در کنار نیکوتین موجود در این مواد باعث لکه پذیری و تغییر رنگ سریع روکش کامپوزیت دندان می شود. روکش شفافیت و براق بودن خود را از دست داده و به مرور زمان زرد و بدرنگ می شود. بنابراین یکی از عوامل کاهش طول عمر کامپوزیت ونیر، مصرف دخانیات و عدم کنترل آن است.
عدم مصرف مشروبات الکلی
مشروبات الکلی نیز مانند دخانیات از دو جهت می تواند باعث کاهش طول عمر کامپوزیت ونیر شود. از یه طرف الکل موجود در این نوشیدنی های به مرور باعث ساییدگی و فرسایش روکش شده و در نتیجه ماندگاری آن را کاهش می دهد. از طرفی رنگ موجود در این نوشیدنی های تاثیر مخربی در شفافیت و زیبایی روکش کامپوزیت ونیر دارد. با توجه به مقاومت پایین روکش کامپوزیت ونیر باید تا حد امکان مصرف این مواد را کنترل و محدود نمایید.
عدم استفاده ابزاری از روکش دندان
یکی دیگر از مراقبت های اصولی از روکش کامپوزیت ونیر، عدم استفاده ابزاری از دندان ها می باشد. به این صورت که به هیچ عنوان کارهایی مانند بازکردن درب قوطی و یا شکستن اجسام سخت و حتی تنقلاتی مانند آجیل ها و آبنبات های سفت را با دندان فراموش کنید. مقاومت و استحکام روکش کامپوزیت ونیر به مراتب خیلی کمتر از دندان های طبیعی می باشد. به همین دلیل به سرعت ممکن است لب پر شده و یا آسیب جدی تری ببیند. به همین دلیل برای افزایش طول عمر کامپوزیت ونیر باید به نرمی و ملایمت با این روکش ها برخورد شود و از آوردن هر گونه فشار و ضربه به آن خودداری شود.
مراجعه منظم به دندانپزشک
بعد از اینکه روکش کامپوزیت ونیر بر روی دندان ها نصب شد، هر 6 ماه باید برای چکاپ و بررسی وضعیت دندان ها و لثه به دندانپزشک مراحعه نمایید. در این جلسات دندان پزشک وضعیت دندان های زیر روکش، التهاب و یا عفونت در لثه، ساییدگی روکش و … را مورد بررسی قرار می دهد. با توجه به طول عمر این روش که بالای 5 سال می باشد، عدم مراجعات منظم ممکن است باعث آسیب های جبران ناپذیری به دندان ها شود. در این جلسات دندانپزشک قسمت هایی که خود بیمار امکان تمیز کردن آن را ندارد، تمیز کرده و ضدعفونی می کند. مراجعات منظم و به موقع یکی از عوامل مهم در افزایش طول عمر کامپوزیت ونیر به شمار می رود.