یکی از مشکلاتی که بر اثر نهفته ماندن دندان عقل ایجاد می شود، آسیب رساندن و ایجاد پوسیدگی در دندان های مجاور می باشد. در صورتی که دندان های عقل فرد به صورت نهفته در دهان فرد بیمار قرار بگیرند، با گذشت زمان امکان ایجاد عفونت و ایجاد کیست وجود دارد. در واقع می توان گفت که کیست دنتی ژروس کیستی است که در اطراف دندان های عقلی که نهفته هستند ایجاد می شود.
دندان عقل نهفته چیست؟
دندان های عقل در بزرگسالان سبب بروز درد می شوند. دندان های عقلی که نهفته هستند یکی از عوامل دردسر ساز هستند که مشکلات بسیار زیادی را به بار می آورند. اکثر افراد 4 دندان عقل دارند که دو دندان عقل در بخش انتهایی لثه بالا و دو عدد دیگر در فک پایین قرار دارد. جالب است بدانید که دندان های عقل از سن 17 تا 25 سالگی ایجاد می شوند و در صورتی که فرصت کافی برای خروج از لثه را نداشته باشند به دندان عقل نهفته معروف می شوند. در صورتی که دندان عقل فرد نهفته باشد و شرایط مناسبی برای رویش نداشته باشد، باید فورا از دهان خارج شود و در صورتی که خارج نشود خطرات بسیار زیادی را برای فرد ایجاد می کند.
کیست دندان عقل نهفته
اصولا دندان پزشکان توصیه می کنند که دندان عقل ها را بعد از روییدن بکشید تا عوارض و مشکلات احتمالی ناشی از دندان عقل نهفته ایجاد نشود. شایان ذکر است که اصولا دندان های عقل سبب به هم خوردن نظم دندان ها می شود و به همین دلیل است که دندان پزشکان اصرار به جراحی و هدایت آن توسط ارتودنسی به قوس دندانی نرمال دارند و در صورت عملی نشدن آن، کشیدن دندان های عقل موثرترین کار خواهد بود.
یکی دیگر از عوارضی که دندان عقل نهفته ایجاد می کند، کیست دندان عقل نهفته است که به آن کیست دنتی ژروس و یا فولیکولار نیز گفته می شود. در داخل دهان افراد اصولا کیسه هایی وجود دارد که دندان های عقل در آن ها رشد می کنند. هنگامی که این کیسه ها با مایع پر بشوند، کیست های خطرناکی در دندان عقل نهفته ایجاد می شوند که سبب آسیب دیدن اعصاب می شوند. کیست دندان عقل در اطراف دندان ایجاد می شود.
علائم ایجاد کیست چیست؟
1- کیست ها اصولا بدون درد هستند مگر این که عفونت داشته باشند.
2- کیست ها اصولا بافت نرم و توده ای دارند و درد ندارد.
3- قطر کیست ها کوچک تر از یک اینچ می باشد.
4- کیست ها سبب لق شدن و حرکت کردن دندان ها می شود.
عوارض و مشکلات ناشی از کیست دندان چیست؟
کیست دندان عقل نهفته، مشکلاتی را ایجاد می کند که برخی از آن ها عبارت است از:
1- در صورت عفونی شدن کیست ها، درد و ورم ایجاد می شود.
2- وجود کیست سبب می شود تا عملکرد دندان های طبیعی فرد مختل شود.
3- کیست ها گاهی سبب می شوند تا دندان های اطراف دندان اصلی آسیب ببیند و در این مواقع راهی جز کشیدن دندان ها وجود ندارد.
4- کیست ها گاهی به تدریج جایگزین بافت استخوان می شوند و فک را ضعیف می کنند.
5- کیست ها باعث فشار آمدن به دندان ها می شود و بی نظمی دندان ها را در پی دارند.
6- در صورتی که دندان ها آسیب ببینند، استخوان فک نیز آسیب می بیند و ممکن است استخوان ها تحلیل بروند.
7- وجود کیست در برخی موارد سبب می شود تا رنگ دندان ها تغییر کنند و لکه هایی بر روی دندان ها ایجاد شود.
8- در صورتی که کیست دندان عقل نهفته خیلی بزرگ باشد، صورت فرد دچار عدم تقارن می شود.
ویژگی های کیست فولیکولار یا کیست دندان عقل نهفته
1- بیشتر در دندان های عقل فک پایین رخ می دهد.
2- دندان های شیری نهفته به ندرت دچار کیست می شوند.
3- این کیست ها می توانند به اندازه بسیار زیاد رشد کنند.
درمان کیست
برای درمان کیست ناشی از نهفته شدن دندان عقل راه های بسیار زیادی وجود دارد که برخی از آن ها عبارتند از:
1- جراحی کیست دندان
اصولا دندان پزشک ها برای درمان کیست آن ها را جراحی می کنند. اصولا جراحی ها بتا توجه به نوع کیست و اندازه کیست به یکی از صورت های زیر انجام می شود.
الف- انوکلیشن: در این روش پوشش داخلی کیست از بافت های اطراف و استخوان جدا می شود. نقص استخوانی که ایجاد شده است با سوزاندن ، لیزر و…. درمان می شود.
ب- برش دادن: بخشی از استخوانی که در امتداد کیست است برش داده می شود.
ج- کاهش فشار: گاهی دندان پزشک ها کیست های بزرگ را قبل از انوکلیشن باز می کنند تا کیست منقبض شود.
د- کیسه سازی: در این روش کیست ها در عمل جراحی باز و شکافته می شوند. هنگامی که غشاء کیست با غشاء مخاطی دهان یکی شد، نقص های استخوانی نیز تکمیل می شوند. جالب است بدانید که تنها کیست های خوش خیم با این روش درمان می شوند.
چگونه می توان از ایجاد کیست جلوگیری کرد؟
یکی از راه هایی پیشگیری از ایجاد کیست، رعایت بهداشت دهان و دندان می باشد. بهتر است برای حفظ بهداشت دهان و دندان از مسواک و خمیر دندان استفاده کنید و میوه ها و سبزیجات بیشتر مصرف کنید.
مشکلات ناشی از وجود کیست های دندان
کیست ها ممکن است متورم و درد ناک باشند و به آبسه تبدیل شوند. همانطور که پیش تر نیز ذکر کردیم، کیست ها می توانند باعث ایجاد تورم و برآمدگی شوند و در این صورت است که بیمار به تب دچار می شود. در صورتی که کیست ها درمان نشوند، به علت وجود حفره های خالی در استخوان فک ممکن است استخوان فک ضعیف شود. کیست هایی که درمان نشده اند مشکلاتی مانند تحلیل ریشه، لق شدن دندان، بی حسی و … ایجاد می کنند.
کیست دندان عقل نهفته در چه کسانی بوجود می آید؟
این عارضه محدوده سنی خاصی ندارد و برای هر فردی و با هر سنی ممکن است ایجاد شود. این بیماری اصولا بین افرادی با سن ده تا سی سال بیشتر رخ می دهد. شایان ذکر است که این عارضه در سفید پوستان بیشتر از سیاه پوستان رخ می دهد. در صورتی که کیست بزرگ باشد ممکن است صورت فرد دچار عدم تقارن شود.
مطلب فوق توسط نویسندگان ایمپلنت تهران با استفاده از منابع علمی تحت وب و کتب علمی نگارش شده است. و همانطور که میدانید که مباحث علمی نیاز به مشاوره جدی پزشک دارد ، هیچگونه مسئولیتی عهده دار تهران جراحی نمیباشد. (دکتر دهقان)