ایمپلنت دندان یک روش موثر و دائمی برای جایگزین نمودن دندان هایی است که در اثر اتفاقات مختلف از دست رفته اند. سوالی که پیش می آید این است که اجزای ایمپلنت دندان شامل چه مواردی می شود که این دائمی بودن و طول عمر بالای آن را تضمین می نماید. در این مقاله می خواهیم اجزای مختلف تشکیل دهنده ساختار ایمپلنت دندان را بررسی و مواد تشکیل دهنده آن ها را توضیح دهیم. پس اگر می خواهید اطلاعات کاملی از ایمپلنت دندان داشته باشید تا انتها با ما همراه باشید. در کل می توان گفت ایمپلنت دندان از سه قسمت پایه یا پست که نقش ریشه دندان را بازی می کند، ابانمنت که حلقه واسط و پشیتبان تاج دندان می باشد . در نهایت تاج دندان که مانند مینای دندان بوده و روکش ایمپلنت دندان را شکل می دهد.
اجزای ایمپلنت دندان
همانطور که گفتیم ایمپلنت دندان از سه قسمت تشکیل شده است که هر کدام نقش منحصر به فردی را دارند. این اجزا طوری طراحی شده اند که با قرار گرفتن در داخل استخوان دندان و ریشه دار بودن، امکان افتادن یا شکستن آن ها بسیار پایین است. این اجزا غالبا نیاز به ترمیم یا تعویض ندارند، مگر اینکه به خوبی از آن ها مراقبت نشده و دچار آسیب های جدی شوند. به همین دلیل کارایی بیشتری نسبت به دندان های طبیعی خواهند داشت.
پایه یا فیکسچر
اولین قطعه ای که در داخل لثه قرار می گیرد، پایه یا فیکسچر می باشد. این قطعه از جنس تیتانیوم ساخته شده است که فلزی سازگار با سلول های بدن است. این فلز در محیط اسدی دهان مقاومت کرده و زنگ نمی زند. به همین دلیل برای ساختن پایه و فیکسچر مناسب می باشد. برای بالا بردن قدرت تحمل این فلز، معمولا آن را با آلیاژهایی از آلومینیوم و وانادیوم ترکیب می کنند. این ماده در برابر شکستن و آسیب دیدن بسیار قوی عمل می کند و می تواند نقش ریشه دندان را بازی کند. سطح پایه می تواند صاف باشد ولی در مواردی سطح آن را ماشین کاری می کنند تا زبر تر شود. در برخی موارد نیز مساحت خارجی آن را به شکل سوراخ دار و شیار دار در می آورند تا جوش خوردن آن با استخوان فک به راحتی انجام شود.
برای قرار دادن فیکسچر در داخل لثه نیاز است تراکم استخوان بررسی شود. همچنین باید لثه بیمار را از حیث بیماری های عفونی و مربوط به لثه بررسی کنیم تا زیر ایمپلنت دندان مشکلی وجود نداشته باشد. سپس دندانپزشک، لثه را برش کوچکی داده تا به استخوان فک دسترسی پیدا کند. با استفاده از ابزار ویژه که دریل دندانپزشکی نام دارد و مته در سایزهای مختلف، استخوان فک سوراخ می شود. عمق این سوراخ باید با اندازه فیکسچر یکسان باشد تا بتوان آن را در داخل استخوان قرار داد. بعد از قرار دادن فیکسچر و پیچ نمودن آن، 5 تا 7 ماه زمان نیاز است تا پایه با استخوان فک جوش خورده و لثه اطراف آن را بگیرد. در این مدت نیاز است مراقبت های لازم بعد از جراحی انجام گیرد تا عوارض آن که می تواند تورم، درد، خونریزی و … باشد، کاهش پیدا کند.
ابانمنت
مرحله دوم و فلز دیگری که روی پایه نصب می شود، ابانمنت است. ابانمنت از جنس هیبریدی سرامیکی یا تیتانیوم ساخته شده است که بتواند از نظر قدرت تحمل دندان مصنوعی که قرار است روی آن نصب شود را داشته باشد. همچنین در محیط دهان آسیبی به آن نرسد. ابانمنت دقیقا روی خط لثه قرار گرفته و مسئولیت حمایت و پشتیبانی از تاج دندان را به عهده دارد. بعد از گذشت 5 تا 7 ماه نیاز است بیمار به دندانپزشک مراجعه می نماید تا از حیث اینکه استخوان فک و پایه بهم جوش خورده اند، بررسی لازم صورت گیرد. در صورتی که این جراحی موفقیت آمیز باشد، دندانپزشک قادر به قرار دادن ابانمنت روی پایه است. پایه به هیچ عنوان نباید شل باشد و لثه که روی آن را فرا گرفته است ، نیز باید از حیث بیماری های عفونی بررسی شود تا زمانی که تاج دندان قرار گرفت، مشکلی نباشد.
در این مرحله ابانمنت را روی خط لثه قرار می دهند و بوسیله پیچ در داخل فیکسچر سفت می کنند. در صورتی که پایه شل باشد، به هیچ عنوان نمی توان ابانمنت را روی آن سوار کرد. ابانمنت نقش حامی و پشتیبان تاج دندان را بر عهده دارد. به همین دلیل نیاز است به صورت ثابت در محل خود قرار گیرد. برای اینکار نیاز است پایه نیز به صورت صحیح در استخوان فک جایگذاری شده باشد. بعد از برسری ها و معاینات لازم، ابانمنت روی پایه پیچ و سفت می شود تا بتوان دندان مصنوعی را روی آن نصب کرد.
تاج دندان
آخرین مرحله و ماده ای که برای ایمپلنت دندان نیاز است نصب شود، تاج دندان است. تاج دندان نقش دندان طبیعی را برای بیمار بازی می کند. جنس این ماده می تواند از سرامیک، پرسلین و … باشد. این ماده نیاز است در مقابل شکستن و آسیب دیدن مقاوم بوده و به راحتی نشکند. همان خاصیتی که مینای دندان دارد، این ماده نیز باید داشته باشد. ب این تفاوت که باید قوی تر نیز باشد. چون احتمال ترمیم یا تعویض ان غیر از هزینه های زیاد، آسیب بیشتری به دندان وارد می کند. بسته به نظر دندانپزشک می توان تاج دندان را سیمان نمود یا پیچ کرد. در این مرحله تاج دندان روی ابانمنت نصب می شود و عملیات ایمپلنت دندان به اتمام می رسد.
کلام آخر
در پاسخ به این پرسش که اجزای ایمپلنت دندان شامل چه مواردی می شوند؟ می توان گفت اجزای تشکیل دهنده ایمپلنت دندان شامل پایه یا فیکسچر، ابانمنت و تاج دندان است. امروزه این موارد را می توان از مواد مختلف با کاربردها و جنس های متفاوت تهیه و استفاده نمود. مرغوبیت مواد ساخته شده ایمپلنت دندان می تواند نقش موثری در موفقیت یا شکست آن داشته باشد. غیر از مواد، تجربه و تخصص ایمپلنتیست نیز می تواند در این زمینه تاثیر گذار باشد. برای کسب بهترین نتیجه ممکن نیاز است در انتخاب مواد و دندانپزشک دقت و تحقیق لازم را انجام داد.
مطلب فوق توسط نویسندگان ایمپلنت تهران با استفاده از منابع علمی تحت وب و کتب علمی نگارش شده است. و همانطور که میدانید که مباحث علمی نیاز به مشاوره جدی پزشک دارد ، هیچگونه مسئولیتی عهده دار ایمپلنت تهران نمیباشد. (دکتر دهقان)