یکی از پیچیده ترین سوالاتی که برای بیمار و دندانپزشک پیش می آید این است که چگونه رنگ کامپوزیت ونیر را انتخاب کنیم؟ امروزه رنگ های متنوعی برای کامپوزیت دندان وجود دارد که این تنوع انتخاب را سخت تر کرده است. در این مقاله می خواهیم انواع رنگ کامپوزیت و نیز معیارهای انتخاب آن را توضیح دهیم. بنابراین اگر شما هم جزو افرادی هستید که با این مساله درگیرید تا انتهای مقاله با ما همراه باشید. برای انتخاب بهترین رنگ کامپوزیت ونیر باید ملاک هایی نیز در نظر گرفته شود. توصیه می شود در صورتی که دندان ها زرد و بدرنگ شده اند، ابتدا دندان های را با روش های دندانپزشکی مانند بلچینگ سفید نموده و سپس دندان ها را کامپوزیت نمایید. در این صورت تغییر رنگ بین دندان های کامپوزیت شده و طبیعی کم بوده و زیبایی دندان ها حفظ می شود.
نکات مهم برای انتخاب رنگ کامپوزیت ونیر
برای انتخاب رنگ کامپوزیت ونیر و اینکه چگونه رنگ کامپوزیت ونیر را انتخاب کنیم بایستی نکاتی را در نظر بگیرید. در این قسمت به اهم این نکات اشاره می کنیم:
درجات رنگ انتخابی
برای تعیین درجه تغییر رنگ بایستی سایه رنگ کامپوزیت طوری در نظر گرفته شود که تفاوت رنگی زیادی با دندان های طبیعی نداشته باشد. ممکن است احساس کنید یک درجه رنگ تاثیر زیادی نخواهد داشت، در صورتی که قرار گرفتن همه کامپوزیت ها در کنار هم یک درجه تغییر رنگ را نیز پررنگ می کند. در این صورت رنگ کامپوزیت بسیار مصنوعی و غیر واقعی به شمار می رود. بنابراین در انتخاب درجه رنگ به این توجه کنید که با قرار داده شدن کامپوزیت ها در کنار هم رنگ چقدر تغییر خواهد کرد. درجه رنگ های بسیار روشن و سفید حالت چهره و طرح لبخند را غیر طبیعی نشان می دهد. پس بهتر است به رنگ دندان های طبیعی دقت نموده و درجه رنگ را یک یا چند درجه روشن تر از رنگ دندان انتخاب نمایید. در این صورت زیبایی طرح لبخند حفظ شده و تغییر رنگ ملموس نمی شود.
رنگ چشم
یکی دیگر از موارد مهم در انتخاب رنگ کامپوزیت دندان، رنگ سفیدی چشم فرد است. اینکه سفیدی رنگ چشم فرد تا چند درجه روشن است، باید سفیدی دندان ها با آن تضاد زیادی نداشته باشد. این مورد نیز در طبیعی بودن و زیبایی طرح لبخند تاثیر زیادی دارد. فردی که رنگ سفیدی چشم تیره تری داشته و برعکس رنگ دندان ها بسیار سفید باشد، حالت چهره و دندان غیر واقعی می شود.
رنگ پوست
یکی دیگر از نکات بسیار مهم در انتخاب رنگ کامپوزیت دندان، رنگ پوست بیمار است. بایستی تطابق زیادی بین رنگ پوست و رنگ ونیر کامپوزیت ایجاد شود. به این معنی که فردی که پوست تیره تری دارد، به هیچ عنوان توصیه نمی شود از رنگ های با درجه روشن استفاده کنند. زیرا حالت دندان ها بسیار غیر طبیعی خواهد شد. افرادی با رنگ پوست روشن می توانند درجات روشن تر نیز انتخاب کنند. زیرا پوست این افراد اجازه انتخاب تن های رنگ روشن را به بیمار خواهد داد. این افراد نیز نباید از رنگ های تن تیره استفاده نمایند. زیرا این حالت نیز غیر طبیعی و مصنوعی می شود. بهتر است در انتخاب سایه رنگ به سفیدی پوست فرد دقت کنید. بهتر است نظر دندانپزشک را نیز در انتخاب سایه کامپوزیت دندان پس از تایید در نظر بگیرید.
رنگ مو
عموما افرادی که پوست تیره تری دارند، رنگ موها نیز تناژ رنگ مشکی تری دارند. اینگونه افراد نیز نبایستی از رنگ های بسیار روشن برای کامپوزیت دندان استفاده نمایند. زیرا حالت چهره را غیر طبیعی نشان خواهد داد.
دندانپزشک چگونه بهترین رنگ کامپوزیت دندان را انتخاب می کند
تا این قسمت توضیح دادیم که چه نکاتی باید در انتخاب رنگ کامپوزیت دندان مهم بوده و بایستی لحاظ شود. مشخصاتی مانند رنگ چشم، رنگ پوست، رنگ مو و در کنار این موارد، درجه رنگ متناسب با دندان های طبیعی برای زیبایی و واقعی تر نشان دادن طرح لبخند مد نظر قرار داده می شود. حال می خواهیم بدانیم دندانپزشکان چگونه این رنگ را انتخاب و به کار می برند. تکنیک لایه گذاری روشی است که دندانپزشکان برای طبیعی جلوه دادن رنگ کامپوزیت دندان استفاده می کنند. در این روش از یک رنگ پایه برای لایه میانی و از رنگ های روشن و شفاف برای لبه های دندان استفاده می کنند. سپس این رزین ها به صورت لایه به لایه و بر روی هم قرار داده می شود تا دندان حالت طبیعی به خود بگیرد. به صورتی که لبه های دندان از میانه دندان ها روشن تر شده و ظاهر طبیعی داشته باشد.
درجات رنگ کامپوزیت دندان
برای اینکه بدانیم چگونه رنگ کامپوزیت ونیر را انتخاب کنیم؟ بهتر است ابتدا با درجات رنگ کامپوزیت دندان آشنا شویم. دندانپزشکان برای تعیین سایه رنگ ونیر کامپوزیت دندان، چهار دسته را در نظر می گیرند. رنگ مایل به قرمز، قهوه ای مایل به زرد، خاکستری و خاکستری مایل به قرمز این چهار درجه سایه را نشان می دهند. این سایه ها درجه بندی روشنی نیز دارند که از 1 تا 4 تقسیم بندی می شود. به طوری که رنگ یک روشن ترین رنگ است. این درجه بندی در انتخاب رنگ کامپوزیت ونیر به فرد و دندانپزشک کمک زیادی می کند. در این میان سلیقه فرد و نیز نظر دندانپزشک برای مطابقت رنگ دندان های کامپوزیت با طبیعی مهم است. رایج ترین سایه های رنگ استاندارد استفاده شده در رزین کامپوزیت دندان به شرح زیر است:
A1, A2, A3, A3.5, A4, B1, B2, B3, C3, CV, CVD, BW, XBW
چه تن رنگی و سایه ای بهترین حالت ممکن را دارد
در ادامه بحث در مورد اینکه چگونه رنگ کامپوزیت ونیر را انتخاب کنیم می خواهیم به مناسب ترین رنگ و سایه در بین افراد اشاره نماییم. در اوایل که افراد از کامپوزیت دندان برای سفید کردن دندان ها استفاده می کردند، رنگ های سفید و روشن طرفداران زیادی داشت و محبوب تر بود. ولی امروزه بیشتر افراد سعی دارند طبیعی ترین حالت ممکن را انتخاب نمایند. حالتی که بیشتر با رنگ پوست، سفیدی چشم و موی افراد تناسب داشته و نیز مهم تر از همه با رنگ دندان های خود فرد تضادی نداشته باشد. باید گفت کامپوزیت دندان برای پوشاندن عیوب دندان ها کاربرد دارد و انتخاب رنگ مناسب یکی از مزایای این روش در کنار این کاربرد است. پس توصیه می شود تمرکز خود را از انتخاب رنگ بر روی نحوه انجام این روش توسط دندانپزشک و کارایی اصلی آن بگذارید. در کنار آن نیز رنگ کامپوزیت نکته مهم بعدی باشد.
ماندگاری رنگ کامپوزیت دندان
تا اینجا با نحوه انتخاب رنگ کامپوزیت دندان و اینکه چگونه رنگ کامپوزیت ونیر را انتخاب کنیم و چه آیتم هایی را در نظر بگیریم توضیح دادیم. باید گفت مورد دیگر در این بین ماندگاری رنگ کامپوزیت دندان است. در هر صورت فرد با نظر دندانپزشک بهترین رنگ سایه و نیز رنگ ونیر کامپوزیت را انتخاب خواهد کرد، ولی مراقبت و جلوگیری از تغییر رنگ کامپوزیت دندان بسیار نکته مهمی باشد. از آنجا که مقاومت کامپوزیت دندان در برابر لکه و رنگ پایین است و مقاومت لمینت را ندارد، بنابراین به مراقبت و نگهداری بیشتری نیز نیاز دارد. در این قسمت اهم موارد و نکات مراقبتی را برای افزایش دوام و ماندگاری رنگ کامپوزیت دندان بیان می کنیم:
استفاده از مواد مرغوب
باید در انتخاب مواد اولیه برای کامپوزیت دندان، از مواد مرغوب و باکیفیت استفاده کنید تا مقاومت بالایی داشته باشد. افرادی که به هر دلیل از جمله پرداخت هزینه کمتر از مواد بی کیفیت استفاده می کنند، احتمال تغییر رنگ و زرد شدن کامپوزیت بسیار زیاد است.
مراقبت های بهداشتی
مراقبت های بهداشتی مانند مسواک زدن، نخ دندان کشیدن و استفاده از دهانشویه تاثیر بسیار زیادی در ماندگاری رنگ کامپوزیت دندان دارد. باید با دندان های کامپوزیت شده مانند دندان های طبیعی و به مراتب بیشتر از آن ها مراقبت و نگهداری نمود. زیرا احتمال بدرنگ شدن کامپوزیت دندان و نیاز به تعویض در کمترین زمان خواهد بود.
عدم مصرف دخانیات
یکی از موارد بسیار مهم که تاثیر مخربی در بدرنگ شدن روکش کامپوزیت دندان دارد، مصرف دخانیات است. این مواد ضمن بدرنگ شدن روکش می تواند باعث عفونت دندان های زیرین روکش نیز خواهد شد.
عدم مصرف مواد رنگی
همانطور که گفتیم کامپوزیت دندان مقاومت کمتری در برابر لکه دارند. مصرف مواد غذایی و یا نوشیدنی های رنگی مانند قهوه، نوشابه، چای و یا غذاهای سس دار نقش منفی خواهند داشت. به مرور زمان و عدم مراقبت، روکش دندان ها زرد و بدرنگ می شوند. در صورت مصرف بهتر است سریعا دندان ها را مسواک بزنید و از ماندن رنگ این مواد بر روی دندان خودداری نمایید.
کلام آخر:
اینکه چگونه رنگ کامپوزیت ونیر را انتخاب کنیم نیاز است پارامترهایی مانند رنگ پوست، رنگ دندان های طبیعی، مو و رنگ سفیدی چشم ها مدنظر قرار گیرد. زیرا این موارد نقش مهمی در طبیعی جلوه دادن طرح لبخند و زیبایی آن خواهد داشت. در کنار این موارد، انتخاب بهترین دندانپزشک و نیز مراقبت های بعد از نصب کامپوزیت دندان تاثیر زیادی در انتخاب رنگ و ماندگاری این روش دارد. بهتر است برای کسب بهترین نتیجه در کنار سلیقه فردی، توصیه ها و پیشنهادات دندانپزشک را نیز جدی بگیرید.
مطلب فوق توسط نویسندگان تهران جراحی با استفاده از منابع علمی تحت وب و کتب علمی نگارش شده است. و همانطور که میدانید که مباحث علمی نیاز به مشاوره جدی پزشک دارد ، هیچگونه مسئولیتی عهده دار تهران جراحی نمیباشد. (دکتر دهقان)