برای بسیاری از افرادی که کامپوزیت دندان بر روی دندان های خود نصب کرده اند، این سوال مطرح می شود که آیا برداشتن کامپوزیت دندان امکان پذیر است یا خیر؟ اینکه آیا تا پایان عمر باید کامپوزیت روی دندان ها باقی بماند و یا می توان روش های دیگری را جایگزین نمود، می تواند موضوع این سوال باشد. این شائبه از این مورد سرچشمه می گیرد که در مورد روش هایی مانند لمینت دندان امکان برداشتن روکش وجود ندارد و در صورت برداشتن، نیاز است مجددا روکش تعویض و روکش جدید لمینت روی دندان قرار گیرد. زیرا در این روش مقداری از مینای دندان تراش داده می شود و در نتیجه در صورت برداشتن روکش، این فضای خالی مجددا باید پر شود. زیرا باعث بد دیده شدن دندان ها خواهد شد. در مورد کامپوزیت دندان وضع به این منوال نبوده و می توان به راحتی روکش کامپوزیت دندان را برداشت.
علل نیاز به برداشتن کامپوزیت دندان
افراد به علل مختلفی تصمیم به برداشتن روکش کامپوزیت دندان می نمایند. حال می خواهیم به این علل اشاره کنیم:
عدم رضایت از کامپوزیت دندان
ممکن است فرد از روکش کامپوزیت دندان رضایت نداشته باشد. به این معنی که نحوه قرار گرفتن روکش به نحوی است که برای فرد ناخوشایند است. در نصب کامپوزیت دندان، روکش به صورت مستقیم بر روی دندان ها قرار می گیرد. به همین دلیل ممکن است ضخامتی بر روی دندان ها اضافه شده و حجیم شدن دندان برای بیمار حس خوبی نداشته باشد. در این صورت تمایل به برداشتن کامپوزیت دندان دارد.
نیاز به تعویض روکش کامپوزیت دندان به علت از دست دادن کیفیت
در برخی موارد روکش کامپوزیت دندان دچار آسیب و ضربه می شود . در این صورت احتمال لب پر شدن و شکستن و یا ساییده شدن آن وجود دارد. از آنجایی که کامپوزیت دندان استحکام و مقاومت لمینت دندان را ندارد، ممکن است در اثر فشار زیاد و یا ضربه ناگهانی دچار شکستن و یا لب پر شدن شود. در این صورت امکان ترمیم روکش وجود دارد. دندانپزشک می تواند تغییرات لازم را اعمال نموده و از گسترش مشکل پیشگیری نماید. یکی از مزایا مهم این روش، امکان ترمیم آن می باشد. در مواردی نیز در صورت تمایل، امکان برداشتن کامپوزیت دندان وجود دارد.
نیاز به تغییر رنگ روکش کامپوزیت دندان
همانطور که می دانید کامپوزیت دندان در برابر لکه پذیری و تغییر رنگ، مقاومت زیادی ندارد. به همین دلیل ممکن است در اثر استفاده مداوم از نوشیدنی ها و یا مواد غذایی رنگی، دچار بدرنگی شود. در این صورت دندانپزشک می تواند کامپوزیت دندان را بردارد و برداشتن کامپوزیت دندان در این صورت امکان پذیر است.
تعویض کامپوزیت دندان با لمینت دندان
برخی افراد بعد از امتحان کردن کامپوزیت دندان، تصمیم می گیرند که آن را با لمینت دندان جایگزین نمایند. علت این امر مزایای لمینت دندان نسبت به کامپوزیت دندان است. لمینت دندان مقاومت بیشتری دارد و نیز سرعت لکه گیری و بدرنگی آن بسایر پایین تر از کامپوزیت دندان است. لمینت دندان بسیار طبیعی تر از کامپوزیت دندان می باشد. ولی در عین حال کامپوزیت دندان نیز مزایای زیادی نسبت به لمینت دندان دارد. به عنوان نمونه امکان ترمیم در این روش وجود دارد. در صورت نیاز می توان کامپوزیت دندان را تعویض نمود و یا به طور کلی از روی دندان ها برداشت. همچنین هزینه این روش بسیار پایین تر است و مدت زمانی که برای نصب کامپوزیت دندان صرف می شود نیز بسیار کمتر می باشد. یکی از مزایا مهم این روش این است که امکان برداشتن کامپوزیت دندان بدون نیاز به قرار دادن مجدد آن وجود دارد. زیرا بر روی دندان ها تغییری اعمال نشده است.
ایجاد تنوع در زیبایی دندان ها
یکی دیگر از علل برداشتن کامپوزیت دندان، ایجاد تنوع برای بسیاری از افراد می باشند. با توجه به ماندگاری این روش که بین 7 تا 10 سال است، ممکن است در شرایطی، بیمار نیاز به ایجاد تنوع و برداشتن روکش را احساس نماید. در این صورت دندانپزشک به راحتی می تواند روکش را از روی دندان ها برداشته و دندان ها به حالت طبیعی خود بازگردد.
پوسیدگی دندان های زیر روکش کامپوزیت دندان
یکی از نکاتی که در مورد نصب روکش چه کامپوزیت دندان باشد و چه لمینت دندان وجود دارد، امکان پوسیدگی دندان های زیر روکش می باشد. دو عامل می تواند علت ایجاد این مشکل باشد. عامل اول مربوط به نحوه نصب روکش است و عامل دوم مربوط به مراقبت های بعد از نصب روکش می باشد. در این قسمت می خواهیم این دو عامل را بررسی نماییم:
تاثیر نصب صحیح روکش کامپوزیت دندان در جلوگیری از پوسیدگی دندان ها
یکی از عوارض نصب کامپوزیت دندان، پوسیدگی دندان های زیر روکش است. در صورتی که دندانپزشک در خصوص نحوه نصب صحیح روکش دقت کافی را نداشته باشد ، احتمال پوسیدگی دندان ها وجود دارد. زیرا ذرات غذا در محل اتصال بین لثه و روکش تجمع یافته و باعث ایجاد فضای مناسب برای رشد باکتری ها و میکروب ها خواهند شد. پلاک و جرم ایجاد شده باعث می شود تا میکروب ها به زیر روکش نفوذ کرده و به مرور زمان باعث پوسیدگی دندان ها شوند. این عارضه ممکن است قابل شناسایی نباشد و در مراجعاتی که دارید، دندانپزشک متوجه این مشکل شود. بنابراین لزوم مراجعات مکرر و منظم به دندانپزشک به علت این موارد تاکید زیادی می شود. در این صورت مجبور به برداشت روکش کامپوزیت دندان و رفع پوسیدگی دندان ها خواهید شد. زیرا این عفونت ممکن است به لثه و گردش خون بیمار نیز رسوخ کرده و عوارض بدتری را به دنبال داشته باشد.
عدم رعایت نکات مراقبتی توسط بیمار
یکی دیگر از عواملی که باعث می شود نیاز به برداشتن کامپوزیت دندان پیدا کنید، عدم رعایت نکات مراقبتی است که توسط دندانپزشک توصیه می شود. این مراقبت ها شامل رعایت بهداشت دهان و دندان با استفاده از مسواک نرم، خمیر دندان مخصوص و دهانشویه در طول روز به دفعات منظم، رعایت موارد تغذیه ای مانند عدم مصرف غذاهای سفت و اعمال فشار به دندان ها، جلوگیری از دندان قروچه و ساییدگی دندان ها به هم با استفاده از محافظ دندان، عدم مصرف مداوم غذاها و نوشیدنی های رنگی برای جلوگیری از لکه دار شدن و بدرنگی روکش و … می باشد. این نکات مراقبتی غیر از اینکه از ساییدگی و افتادن روکش کامپوزیت دندان جلوگیری می نماید، در زیبایی و شفافیت روکش نیز بسیار موثر می باشد. در صورتی که این مراقبت ها به صورت دقیق انجام نشود، منجر به برداشتن کامپوزیت دندان و تعویض آن خواهد شد. این کار غیر از هزینه باعث هدر رفتن وقت بیمار نیز می شود.
فرسودگی روکش کامپوزیت دندان
در برخی موارد فرسودگی روکش کامپوزیت دندان نیاز دارد تا روکش کامپوزیت دندان برداشته و در صورت تمایل تعویض گردد. فرسودگی می تواند در مورد خود روکش اتفاق بیفتد و یا اینکه چسب نگهدارنده و ثابت کننده روکش دچار این مشکل شده باشد. با توجه به طول عمر و ماندگاری کامپوزیت دندان، این انتظار می رود که بعد از مدت زمانی طولانی دچار فرسودگی شده باشد. بخصوص که کیفیت برندهای قدیمی به اندازه برندهای امروزی نبوده است. البته امروزه هم کیفیت برخی از برندهای روکش کامپوزیت دندان بسیار پایین است و مدت زمان کوتاهی زیبایی و استحکام خود را حفظ می کند. از طرفی برای ثابت نگهداشتن کامپوزیت دندان از چسب استفاده می شود که آن هم در صورت کیفیت نامطلوب ممکن است بعد از مدت کوتاهی قابلیت خود را از دست بدهد. این دو یا با هم و یا به صورت مجزا می تواند از علل برداشتن کامپوزیت دندان و تعویض روکش باشد که با تشخیص دندانپزشک اقدامات لازم صورت می گیرد.
بدرنگی و زرد شدن روکش کامپوزیت دندان
یکی از عواملی که باعث می شود نیاز به برداشتن کامپوزیت دندان احساس شود، دندان های بدرنگ است. دندان های بدرنگ می تواند در اثر دو عامل مهم ایجاد شود. عامل اول عدم رعایت بهداشت دهان و دندان است که باعث عوارض دیگری مانند پوسیدگی دندان ها نیز خواهد شد. عامل دوم استفاده مکرر از مواد غذایی رنگی و نوشیدنی هایی که است رنگدانه دارند. در این صورت به مرور زمان رنگ روکش تغییر پیدا کرده و شفافیت و جلای خود را از دست می دهد. عامل مهم دیگر استعمال دخانیات می باشد که بسیار نقش مخربی در زیبایی و شفافیت روکش دارد. شاید بتوان گفت یکی از دلایلی که افراد از کامپوزیت دندان استفاده می کنند، پوشش دادن رنگ زرد دندان ها در اثر مصرف مواد دخانی است. در صورتی که این عادت تکرار شود، مجددا روکش کامپوزیت دندان نیز زرد شده و نیاز است برداشته و جایگزین شود.
کلام آخر:
در این مقاله سعی کردیم در مورد دلایل عمده نیاز به برداشتن کامپوزیت دندان توضیحات کاملی را ارائه دهیم. در هر صورت افرادی که برای برداشتن روکش کامپوزیت از روی دندان اقدام می کنند، یا مراقبت های لازم را نداشته اند و یا اینکه دندانپزشک مهارت و تخصص لازم را برای نصب روکش کامپوزیت دندان دارا نبوده است. در هر صورت اگر به این دلایل و یا غیر از این موارد نیاز است که کامپوزیت دندان را بردارید، به راحتی می توان روکش جدید را بدون اینکه آسیبی به دندان ها وارد شود تعویض و جایگزین نمود.
مطلب فوق توسط نویسندگان ایمپلنت تهران با استفاده از منابع علمی تحت وب و کتب علمی نگارش شده است. و همانطور که میدانید که مباحث علمی نیاز به مشاوره جدی پزشک دارد ، هیچگونه مسئولیتی عهده دار ایمپلنت تهران نمیباشد. (دکتر دهقان)